วิตามินเค (อัลฟาฟิลโลควิโนน)

วิตามินเคหรือแอลฟาฟิลโลควิโนน (Alpha phylloquinone) เป็นวิตามินประเภทที่ละลายในน้ำมัน พบในตับ ผลไม้ ถั่ว ธัญพืช มะเขือเทศ ผักใบเขียว ผักโขม และแบคทีเรียในลำไส้สร้างขึ้นได้ วิตามินเคจำเป็นในการสร้างโพรทรอมบิน ซึ่งเป็นสารช่วนให้เลือดเข็งตัวได้เร็วเวลาเกิดบาดแผล บำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง

ประเภทของวิตามินเคมี 3 ชนิดคือ

1. วิตามินเค 1 (Phylloquinone) พบในพืช พบมากในผักใบเขียว อะโวคาโด กีวี ใช้ในทางยาเพื่อรักษาโรค
2. วิตามินเค 2 (Menaquinone) พบในเนื้อ ไข่ นม ถั่วหมักญี่ปุ่น และสามารถสร้างได้จากแบคทีเรียในลำไส้
3. วิตามินเค 3 (Menadione) เป็นวิตามินที่สังเคราะห์ขึ้นและอยู่ในรูปที่ละลายน้ำ เป็นวิตามินที่มีพิษ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรัฐจึงห้ามใช้วิตามินเค 3 ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เนื่องจากหากใช้ปริมาณมากจะเกิดการแพ้ เลือดไหล และทำลานตับ

วิตามินเค 1 และวิตามินเค 2 จับแคลเซียมจากไตมาไว้ที่กระดูก วิตามินเค 2 ช่วยลดการเกิดกระดูกพรุนในสตรีวัยทอง วิตามินเค 2 สามารถเปลี่ยนเป็นวิตมินเค 1 ได้โดยเนื้อเยื้อของร่างกาย

ปริมาณวิตามินเคที่เพียงพอสำหรับทารกคือ 10-20 ไม่โครกรัม สำหรับเด็กคือ 15-100 ไมโครกรัม สำหรับผู้ชายอายุ 25 ปีคือ 120 ไมโครกรัม และสำหรับผู้หญิงคือ 90 ไมโครกรัม

โดยปกติร่างกายจะไม่ขาดวิตามินเคเพราะแบคทีเรียในลำไส้หสร้างได้เว้นแต่ในเด็กแรกเกิด เพราะในลำไส้ยังไม่มีแบคทีเรียจีงขาดวิตามินเค ทำให้เกิดเลือดออกจากอวัยวะเพศและเลือดออกตามผิวหนัง (Hemorrhagic disease of the newborn) ในสมัยโบราณไม่ทราบว่าเด็กผู้หญิงแรกคลอดที่มีเลือดออกจากอวัยวะเพศเกิดจากการขาดวิตามินเค เข้าใจว่าเด็กมีประจำเดือน จากสถิติพบว่าเด็กเกิดใหม่กว่าครึ่งขาดวิตามินเค คณะกรรมการด้านสารอาหารกุมารเวชศาสตร์ของสหรัฐอเมริกาแนะนำให้ทารกแรกเกิดไดรับวิตามิเค 1 0.5-1.0 มิลลิกรัมทันทีหลังคลอด แพทย์ในสหรัฐอเมริกาจึงฉีดวิตามินเค 1 ให้เด็กทุกคนโดยการฉีดจะให้ผลดีกว่าการรับประทาน และในผู้ที่รับประทานยาปฏิชีวนะ พบว่าทำให้วิตามินเค 2 ลดลง 74% เพราะยาทำการฆ่าเชื้อในลำไส้ทำให้ร่างกายไม่มีตัวผลิตวิตามินเค และยังพบด้วยว่าผู้สูงอายุมีวิตามิเค 2 ลดลง

อาการเมื่อขาดวิตามิเคคือ เลือดเป็นลิ่มช้า แข็งตัวยาก เลือดไหลไม่หยุด ท้องเสียมาก และก่อนผ่าตัดแพทย์จะทดสอบการแข็งตัวของเลือด ถ้าเลือดไม่แข็งตัวแพทย์จะฉีดวิตามินเคให้ผู้ป่วย

ถ้าแม่ได้รับวิตามินเคปริมาณมากก่อนคลอด จะส่งผลให้เกิดภาวะเลือดออกในทารกแรกคลอด ทำให้ทารกซึดและตัวเหลือง

แหล่งข้อมูล – คู่มืออาหารเสริมฉบับสมบูรณ์

เพื่อป้องกันการขาดวิตามินเค และวิตามินอื่น ๆ ที่จำเป็น เราขอแนะนำให้รับประทานวิตามินแร่ธาตุรวมแบบเจลสกัดเข้มข้น AGEL MIN